DİSLEKSİ NEDİR? BELİRTİLERİ NELERDİR?
ÇOCUĞUM DİSLEKSİK Mİ?
Disleksik bireylerin aslında öğrenme kapasiteleri olmasına rağmen kendilerine uygun öğrenme yollarına ulaşamadıkları için okuma, yazma, heceleme, imla ve/veya matematikle sorunları vardır. Disleksik bireyler bunları öğrenebilir, ancak genellikle bu problemlerin üstesinden gelmek için özel eğitime ihtiyaç duyarlar. Yetenekli ve üretken zihinlere sahip bu bireylerin öğrenmelerinde bir farklılık söz konusudur.
DİSLEKSİK BİREYLERİN ORTAK ÖZELLİKLERİ
Birçoğumuzda bu özelliklerin bir iki tanesi bulunur. Bu bizim de disleksik olduğumuz anlamına gelmez. Disleksik bir insan bu özelliklerin birçoğuna çok uzun süre sahip olan ve bunlardan ötürü öğrenme güçlüğü çeken kişidir.
KONUŞMA
– Konuşmayı geç öğrenme
– Kelimeleri telaffuz etmede güçlük çekme
– Kelimeleri ve yaşa uygun gramer kurallarını öğrenmede güçlük çekme
– Verilen görevleri yapmakta güçlük çekme
– Önce/sonra, sağ/sol vb. ifadeleri karıştırma
– Alfabeyi, tekerlemeleri ve şarkıları öğrenmede güçlük çekme
– Kavramları ve ilişkilerini anlamada güçlük çekme
– Kelime hatırlama ve sorunları isimlendirmede güçlük çekme
OKUMA
– Okumayı öğrenmede güçlük çekme
– Kafiyeli kelimeleri öğrenmede güçlük çekme
– Kelimelerdeki heceleri saymakta güçlük çekme
– Kelimelerdeki sesleri duymakta güçlük çekme
– Kelimelerdeki değişik sesleri ayırt etmede güçlük çekme
– Harflerin seslerini öğrenmede güçlük çekme
– Harflerin isimlerini ve şekillerini hatırlamada güçlük çekme
– Okurken ve yazarken kelimelerdeki harflerin yerlerini değiştirme
– Çok kullanılan kısa kelimeleri yanlış okumak veya hiç okumama
– Uzun kelimeleri okurken bocalama
– Sesli veya sessiz okumada, genellikle kelimeler düzgün okunamadığı için anlama güçlüğü çekme
– Yavaş ve güçlükle sesli okuma
YAZMA
– Düşünceler kağıda dökmekte güçlük çekme
– Çok fazla yazım hatası yapma
DİSLEKSİK BİREYLERDEKİ DİĞER ORTAK ÖZELLİKLER
– Renkleri, nesneleri ve harfleri sıralı bir şekilde isimlendirmede güçlük çekme
– Listeler, tarifler ve olayları hatırlamada güçlük çekme
– Kavramları öğrenmek için onları defalarca görmek veya duymak zorunda olma
– Görsel veya işitsel uyarıcılarla dikkatin dağılması
– Okuldaki yazılılarda ve testlerde sürekli düşüş
– Öğretmenlerin çocuk için sürekli “biraz daha çalışsa olacak” veya “çok tembel” demesi
– Akrabalarda da benzer durumların olması
DİĞER BENZER BOZUKLUKLARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ
DİSGRAFİ (EL YAZISI)
– Kötü ve yavaş yazma
– Pasaklı ve düzensiz kağıtlar
– Bakarak yazmakta güçlük çekme
– Motor becerilerde zayıflık
– Harfleri yazmak için gerekli el hareketlerini unutma
DİSKALKULİ (MATEMATİK)
– Sayı saymakta sorunlar yaşama
– Rakamları yanlış okuma
– Matematik işlemlerini hatırlamada ve yapmaka güçlük çekme
– Matematik problemlerini bakarak yazmakta ve yazıları düzenlemede güçlük çekme
– Birçok işlem hatası yapma
– Matematik terimlerini ve kavramlarını akılda tutmakta güçlük çekme
HİPERAKTİVİTE VE DİKKAT BOZUKLUĞU
– Dikkatsizlik
– Değişken dikkat
– Dikkati bir noktada toplayamama
– Dürtüsellik (dikkat ile ilişkili)
– Hiperaktivite
DİSPRAKSİA (MOTOR BECERİLERİ)
– Beden hareketlerini planlarken ve koordine ederken güçlük çekme
– Sesleri çıkarmak için gerekli yüz kaslarını koordine etmede güçlük çekme
İDARİ FONKSİYONLAR/DÜZENLEME BECERİLERİ
– Kağıtları kaybetme
– Zayıf zaman kavramı
– Ödevleri unutma
– Dağınık masa
– Çok fazla veri karşısında yorulma
– Yavaş çalışma
ÇOCUĞUMUN NEYE İHTİYACI VAR?
Eğer çocuğunuz okumada güçlük çekiyorsa ve bu yukarıda anlatılan özelliklerden birçoğuna sahipse, bir an önce disleksi vb. bozukluklarla ilgili bir değerlendirmeye alınması gerekebilir.
Disleksi vb. rahatsızlıklar uygun eğitimle okumayı ve düzgün yazmayı öğrenebilir ve diğer problemlerden kurtulabilirl